کیفری ، جرایم و مجازات ها
سرقت_تعزیری

📍سرقت عبارت است از اینکه انسان مال دیگری به طور پنهانی برباید با اینکه تنها در بیشتر ابواب فقه در ابتدا به تعریف موضوع می پردازد اما در خصوص سرقت ارائه تعریف آن به بیان شرایط مستلزم حدّ پرداخته و تنها برخی از فقها سرقت را تعریف نموده اند که آنها هم جامع و مانع نیست برای تحقق جرم سرقت عناصری از قبیل ربودن مال دیگری منقول بودن و تعلق مال به غیر ضروری است از آنهایی که در کتب فقهی از سرقت حدّی به طور مفصل بحث شده است نسبت به سرقتهای تعزیری از سوی فقها توجه کمتری شده است و بلکه سکوت اختیار کرده اند جز اینکه عناوینی مانند متلب، محتال و … به عنوان جرائم قابل تعزیز بحث نموده اند.
قانون مجازات اسلامی سرقت را اعم از سرقت مستلزم حدّ و سرقت مستلزم تعزیر تعریف و مقرر می دارد.
« سرقت عبارت است از ربودن مال دیگری به طور پنهانی . سرقت تعزیزی گاهی به دلیل فقدان شرایط اجرای حد است که سارق را تعزیز نمایند و گاهی خود عمل مجرمانه سرقت، تعزیزی است.
مجازات سرقت تعزیری:
در هر حال همین که سرقت فاقد جامع شرایط حد باشد، سرقت تعزیری است و سارق طبق مقررات قانون قابل مجازات می باشد، سرقت تعزیری نیز به دو قسم است سرقت تعزیزی ساده و سرقت تعزیری مقرون به کیفیت مشدده.
بند سوم: از نظر علمای اهل سنت
سرقت تعزیری که حد معیّنی ندارد از نظر علمای اهل سنّت به دو دسته تقسیم می شود.
الف: سرقت تعزیری به دلیل فقدان شرایط اجرای حدّ:
نوع اول از سرقت های مستوجب تعزیر که ممکن است به صورت پنهانی یا علنی و آشکار، منتها بدون قهر و غلبه و تشدید صورت گیرد که به آن سرقت تعزیری ساده گفته می شود این نوع از سرقت ها، سرقت هایی هستند که در اصل مستوجب حدّ می باشند لیکن به دلیل فقدان برخی از شرایط مربوط به اجرای حدّ ، در مورد آنجا حدّ سرقت جاری نشده و مجازات حدّ تبدیل به مجازات تعزیر شده یا به دلیل ظهور شبهه حساب قاعده معروف «تُدرَءُ الحُدود بالشبهات» اجرای حدّ در مورد آن ها متوقف و تبدیل به تعزیر شده است مانند سرقت از مال مشترک توسط احراز شرکاء که در متعلق بودن آن به غیر، شبهه وجود دارد و حدّ در مورد چنین سارقی جاری نمیشود.
ب ـ سرقت بالذات تعزیری:
نوع دوم از سرقت های مستوجب تعزیر سرقت هایی هستند که به طور آشکار و از طریق غافلگیری یا عدم توجه صاحب مال واقع می شوند. به عبارت دیگر، سارق مال مسروقه را به طور عَلنی و آشکار منتهی با توسل به قهر و غلبه یا وسایل مشدد از حیازت مالک در می آورد و در حیازت خود قرار می دهد که به آن« سرقت تعزیری مشدد» می گویند.
وجه مشترک این نوع سرقت با محاربه یا قطع الطریق در فقه اهل سنت این است که اصولاً هر دو آن ها آشکارا و بدون پنهانکاری انجام می شوند. لکن این فرق را دارند که در محاربه یا قطع الطریق رباینده با توسل به زور و غلبه موفق به اخذ مال می شود در حالی که در سرقت های بالذات تعزیری ربایش مال ممکن است بدون استفاده از قهر و غلبه صورت گیرد.