کیفری ، جرایم و مجازات ها
مسئول پرداخت دیه در جنایات خطای محض

الف) عاقله
۱- اگر جنایت با بینه (شهادت) ثابت شده باشد
۲- اگر جنایت با علم قاضی ثابت شده باشد
۳- اگر جنایت با قسامه ثابت شده باشد
ب) خود جانی
۱- اگر جنایت با اقرار ثابت شود
۲- اگر جنایت با نکول از سوگند ثابت شده باشد
۳- اگر جنایت با نکول از قسامه ثابت شده باشد
جنایت بر غیر جان آدمى بر سه قسم است :
ایراد جراحت، جنایت بر اعضا، و جنایت بر منافع بدن، مانند دیدن و شنیدن .در فقه از جراحتهاى پدید آمده در سر و صورت “شِجاج” و در غیر سر و صورت «جرح» تعبیر مىگردد
شجاج به نظر مشهور امامی بر نه قسم است :
1- حارصه(خارصه) : خراشیدگی پوست بدون آنکه خون جاری شود.
2- دامیه : زخمی که اندکی در گوشت نفوذ کند و موجب جاری شدن خون گردد.
3- متلاحمه(باضعه) : جراحتی که بخش زیادی از گوشت را فرا گیرد ولی به پوشش نازک روی استخوان (سمحاق)نرسد
. 4- سمحاق:زخمی که از گوشت عبور کند و به پوشش استخوان برسد.
5- موضحه:جراحتی که سمحاق را پاره کند و سفیدی استخوان(وضح)را آشکار سازد.
6- هاشمه:آنچه موجب شکستگی استخوان شود هرچند با جراحت همراه نباشد.
7- منقله:آنچه موجب جابه جا شدن استخوان گردد.
8- مأمومه:جراحتی که به پرده مغز (ام الدماغ) برسد.
9- دامغه:زخمی که در آن پرده مغز شکافته شود و به مغز برسد