✅آیا میدانستید انجام معاملات با وکالت بلاعزل، شما را در معرض آسیب‌های حقوقى جدی قرار می‌دهد؟
امروزه در جامعه ما انجام معامله با وکالت بلاعزل، بسیار معمول گردیده است. شاید شما هم یکی از این معاملات را تجربه کرده باشید.
مثلاً خودروی خود را با وکالت بلاعزل خریده باشید و یا آپارتمان خود را بصورت وکالتی و با ارائه وکالت بلاعزل فروخته باشید.
لازم است بدانیم که “عقود معین”به دو دسته تقسیم می‌شوند:
“عقود لازم” و “عقود جائز”
عقودی مانند بیع و رهن که طرفین پس از انعقاد و امضاء، حق ندارند آنرا فسخ کنند را عقود لازم می نامند.
اما برخی عقود وجود دارند که بعد از انعقاد و امضاء، هریک از طرفین براحتی می تواند آنرا فسخ و منحل نماید، بی‌آنکه ضرورت داشته باشد که دلیل خاصی را برای فسخ ارائه نماید. “عقد وکالت” از جمله این عقود می‌باشد. بعد از آنکه شما به فردی وکالت می‌دهید تا کاری را به نمایندگی از طرف شما انجام دهد، بلافاصله بعد از اعطاء وکالت می‌توانید، عقد را فسخ و یا وکیل را عزل نمایید.
پرواضح است که “عقود جائز” بسیار متزلزل بوده و از لحاظ ثُبات معاملاتی در معرض ریسک جدی قرار دارد.
اما از آنجایی که، شرایط انجام تشریفات رسمی و اداری، بویژه تنظیم اسناد رسمی نقل و انتقالات، وقت گیر و هزینه بر است، استفاده از وکالت بشدت مرسوم شده است.
البته افراد برای آنکه خطر فسخ عقد وکالت و یا عزل وکیل را از خود دور سازند، اقدام به اخذ وکالت بلاعزل مینمایند.
وکالت بلاعزل وکالتی است که در آن موکل ضمن عقد خارج لازم، حق عزل وکیل را از خود ساقط می نماید.
اما در این نوع از وکالت نیز همچنان خطرات شایانی موکل را تهدید می‌کند. برخی از این آسیب‌ها بدین شرح می‌باشد:
1️⃣ اسقاط حق عزل وکیل و ضم وکیل و…مسقط حق فسخ عقد وکالت نبوده و موکل همچنان می تواند عقد وکالت را فسخ نماید.
2️⃣ به محض اینکه موکل فوت کند، و یا دچار جنون و امراض روانی گردد ( ولو اینکه دچار جنون اَدورای گردد)، و یا ورشکسته گردد، عقد وکالت به خودی خود منفسخ شده و منحل می گردد.
3️⃣ موکل میتواند موضوع وکالت را خود به انجام رساند و در این صورت وکالت شما بلااثر و بی‌ارزش می‌گردد.
4️⃣ اعطاء وکالت، قانوناً سبب مُمَلِک محسوب نمی‌گردد و مادامی که موضوع وکالت در انتقال، انجام نگردیده، موکل بعنوان مالک شناخته می‌گردد، در این وضعیت طلبکاران می‌توانند مالی را که شما نسبت به آن وکالت بلاعزل دارید را براحتی توقیف و نهایتاً منتقل نمایند. اجرای مهریه در این موارد بسیار مرسوم می‌باشد.
5️⃣ در مواردی که وکالت بلاعزل بواسطه تفویض وکالت، در ایادی متعددی به گردش درمی‌آید، هر آیینه ممکن است یکی از این روابط قراردادی که منشاء تفویض وکالت بوده، منحل گردد و در نتیجه تمام معاملات بعدی نیز به تبع آن از درجه اعتبار ساقط گردند.
بعنوان مثال ممکن است یک اتومبیل گران قیمت بواسطه وکالت بلاعزل، چندین نوبت بین اشخاص متعدد نقل و انتقال شده باشد و نهایتاً به دست شما رسیده باشد، اکنون اگر یکی از این اشخاصی که قبل از شما وکالت داشته، معامله خود را با نفر بعدی برهم زند، تمام وکالت نامه‌های بعدی از جمله وکالت شما نیز به تبع آن باطل می‌گردد!
بنابراین اولا سعی نمایید حتی المقدور معاملات خود را وکالتی انجام ندهید و یا در صورتیکه به ناچار مالی را بصورت وکالتی خریداری نمودید، در خصوص تنظیم قرارداد وکالت مربوطه با حقوق دانان متخصص و باتجربه مشورت کنید. در ثانی اصل معامله را بصورت مکتوب و محکم منعقد نموده و در آن به وکالت مذکور تصریح نمایید.
